Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Finansal İşler Genel Müdürlüğü'nün (European Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairs-DG ECFIN) tavsiyeleri doğrultusunda ve endeksin uluslararası karşılaştırılabilirliğini sağlamak amacıyla tüketici güven endeksini oluşturan dört alt endeksten ikisi güncellenmiştir. Ayrıntılı metodolojik bilgiye bülten ekinde verilen "Tüketici güven endeksinde yapılan ana revizyona ilişkin metodolojik doküman" dosyasından ulaşılabilir.

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre %3,2 oranında arttı; Ağustos ayında 79,4 olan endeks, Eylül ayında 82,0 oldu.

Güncelleme öncesi duruma göre hesaplanan tüketici güven endeksi ise, Eylül ayında bir önceki aya göre %3,7 oranında arttı; Ağustos ayında 59,6 olan endeks, Eylül ayında 61,8 oldu.

YD-ÜFE 2020 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %7,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre %25,98, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,23 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,95 artış gösterdi.

Sanayinin iki sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %32,35, imalatta %30,19 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %28,95, dayanıklı tüketim malında %37,83, dayanıksız tüketim malında %29,33 artış, enerjide %24,14 azalış, sermaye malında %35,99 artış olarak gerçekleşti.

Sanayinin iki sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %10,26, imalatta %7,41 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %7,52, dayanıklı tüketim malında %6,62, dayanıksız tüketim malında %6,89, enerjide %3,76, sermaye malında %8,33 artış olarak gerçekleşti.

Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2020 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %4,9 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %5,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %1,4 arttı.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2020 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %5,4, imalat sanayi sektörü endeksi %8,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,4 arttı.

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalarak 4 milyon 101 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,4 puanlık artış ile %13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puanlık artış ile %15,9 oldu.

İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 981 bin kişi azalarak 26 milyon 531 bin kişi, istihdam oranı ise 4,0 puanlık azalış ile %42,4 oldu.


Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 274 bin, sanayi sektöründe 319 bin, inşaat sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe 1 milyon 298 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin %19,3'ü tarım, %20,0'ı sanayi, %5,8'i inşaat, %55,0'ı ise hizmet sektöründe yer aldı.

Yİ-ÜFE 2020 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %2,35, bir önceki yılın Aralık ayına göre %10,52, bir önceki yılın aynı ayına göre %11,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,71 artış gösterdi.

Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %13,26, imalatta %12,29, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %0,14, su temininde %11,33 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %13,58, dayanıklı tüketim malında %17,08, dayanıksız tüketim malında %10,17, sermaye malında %18,09 artış; enerjide %1,64 azalış olarak gerçekleşti.

Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %4,70, imalatta %2,97 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %7,29 azalış ve su temininde %0,69 artış olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %3,78, dayanıklı tüketim malında %2,99, dayanıksız tüketim malında %0,90, sermaye malında %3,52 artış; enerjide %1,91 azalış olarak gerçekleşti.

TÜFE'de 2020 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,86, bir önceki yılın Aralık ayına göre %7,29, bir önceki yılın aynı ayına göre %11,77 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,27 artış gerçekleşti.

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, %6,37 ile haberleşme, %6,61 ile eğlence ve kültür ve %8,50 ile eğitim oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %26,99 ile çeşitli mal ve hizmetler, %14,68 ile sağlık ve %13,51 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.

2020 yılında yayımlanan Dış Ticaret İstatistikleri (Özel Dış Ticaret sisteminden Genel Dış Ticaret sistemine geçiş), Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri (UHTİ) ve Ödemeler Dengesi İstatistiklerinde (ÖDİ) yapılan revizyonlar nedeniyle, Ulusal Hesaplar sisteminde revizyon yapılmıştır. Konuyla ilgili detaylı metodolojik açıklama dokümanı bülten ekinde yer almaktadır.

GSYH 2020 yılı ikinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %9,9 azaldı.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım %4,0, bilgi ve iletişim faaliyetleri %11,0, finans ve sigorta faaliyetleri %27,8, gayrimenkul faaliyetleri %1,7 arttı. Sanayi %16,5, inşaat sektörü %2,7, hizmetler %25,0, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %16,5, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2,4 ve diğer hizmet faaliyetleri %18,0 azaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2020 yılı Temmuz ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,8 azalarak 15 milyar 12 milyon dolar, ithalat %7,9 azalarak 17 milyar 709 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2020 yılı Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %13,7 azalarak 90 milyar 15 milyon dolar, ithalat %3,9 azalarak 116 milyar 605 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2020 Temmuz ayında %2,7 azalarak 14 milyar 972 milyon dolardan, 14 milyar 562 milyon dolara geriledi.

Temmuz ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %10,5 azalarak 14 milyar 910 milyon dolardan, 13 milyar 348 milyon dolara geriledi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası Temmuz ayında 1 milyar 214 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %6,6 azalarak 29 milyar 882 milyon dolara geriledi. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %109,1 oldu.

Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında 82,2 iken, Ağustos ayında %4,4 oranında artarak 85,9 değerine yükseldi. Ekonomik güven endeksindeki artış, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı.

Reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre Ağustos ayında %5,8 oranında artarak 105,2 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %5,7 oranında artarak 70,5 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,2 oranında artarak 94,9 değerini aldı. Tüketici güven endeksi Ağustos ayında %2,2 oranında azalarak 59,6 değerini ve inşaat sektörü güven endeksi %2,3 oranında azalarak 85,0 değerini aldı.

Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir. Endeks, mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşmaktadır.

Ekonomik güven endeksi hesaplamasında, her bir sektörün ağırlığı o sektörün normalleştirilmiş alt endekslerine eşit dağıtılarak uygulanmakta, güven endekslerine doğrudan uygulanmamaktadır. Bu kapsamda tüketici, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ait toplam 20 alt endeks hesaplamada kullanılmaktadır.

Ekonomik güven endeksinin hesaplamasında kullanılan alt endeksler her ayın ilk iki haftasında derlenen veriler kullanılarak hesaplanmaktadır.

Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

İnternet kullanım oranı 2020 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerde %79,0 oldu. Bu oran, bir önceki yıl %75,3'tü. İnternet kullanım oranı cinsiyete göre incelendiğinde; bu oranın erkeklerde %84,7, kadınlarda %73,3 olduğu görüldü.

Hanelerin %90,7'sinin evden İnternete erişim imkanına sahip olduğu gözlendi. Bu oran bir önceki yılda %88,3 idi.

Genişbant ile İnternete erişim sağlayan hanelerin oranı 2020 yılında %89,9 oldu. Buna göre hanelerin %50,8'i sabit genişbant bağlantı (ADSL, kablolu İnternet, fiber vb.) ile İnternete erişim sağlarken %86,9'u mobil genişbant bağlantı ile İnternete erişim sağladı. Genişbant İnternet erişim imkanına sahip hanelerin oranı bir önceki yıl %87,9 olarak gözlendi.

Kişisel amaçla kamu kurum ya da kuruluşları ile iletişime geçmek veya kamu hizmetlerinden yararlanmak için 2019 yılı Nisan ayı ile 2020 yılı Mart ayını kapsayan on iki aylık dönemde İnterneti kullanan bireylerin 16-74 yaş grubu bireyler içerisindeki oranı %51,5 oldu. Bu oran önceki yılın aynı döneminde %51,2 idi. E-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme %48,7 ile ilk sırayı aldı.

İnternet üzerinden kişisel kullanım amacıyla mal veya hizmet siparişi veren ya da satın alan 16-74 yaş grubundaki bireylerin oranı, 2019 yılı Nisan ayı ile 2020 yılı Mart ayını kapsayan on iki aylık dönemde %36,5 oldu. Bu oran önceki yılın aynı döneminde %34,1 olarak gözlendi.

Cinsiyete göre İnternet üzerinden mal veya hizmet siparişi verme ya da satın alma oranı, erkeklerde %40,2 iken kadınlarda %32,7 oldu. Bu oran, bir önceki yılın aynı döneminde sırası ile %38,3 ve %29,9 olarak gözlendi.

İnternetten en fazla %60,9 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar satın alındı.

İnternet üzerinden mal veya hizmet siparişi veren ya da satın alan bireylerin %60,9'u giyim, ayakkabı ve aksesuar satın aldı. Bunu %26,1 ile basılı kitap, dergi, gazete, %22,5 ile online yemek siparişi verme ya da catering hizmetleri alma, %21,1 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri, %17,6 ile temizlik ürünleri, kişisel bakım malzemeleri ve %17,0 ile mobilya, ev aksesuarları, bahçe malzemeleri takip etti.

İnternet üzerinden en fazla sipariş verilen ya da satın alınan ürün grupları; %54,2 ile erkeklerde giyim, ayakkabı ve aksesuar, %24,1 ile online yemek siparişi verme ya da catering hizmetleri alma ve %22,5 ile basılı kitap, dergi, gazete iken kadınlarda %68,5 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar, %31,5 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve %30,2 ile basılı kitap, dergi, gazete oldu.